مهندسی اجتماعی؛ تهدیدی خاموش در امنیت سایبری

مهندسی اجتماعی؛ تهدید خاموش در امنیت سایبری

مهندسی اجتماعی (Social Engineering) هنری است پیچیده از فریب انسان‌ها به‌جای نفوذ به سیستم‌ها. برخلاف آنچه بسیاری تصور می‌کنند، مهاجمان سایبری همیشه نیازی به شکستن رمز عبور یا عبور از دیوارهای امنیتی ندارند؛ گاهی کافیست قربانی را قانع کنند که خودش در را باز کند.

مهندسی اجتماعی یعنی چه؟

مهندسی اجتماعی به مجموعه‌ای از تکنیک‌ها اطلاق می‌شود که در آن مهاجم از روان‌شناسی انسانی، اعتماد و نقاط ضعف رفتاری برای کسب اطلاعات محرمانه، دسترسی به منابع و یا اجرای عملیات مخرب استفاده می‌کند. این روش‌ها برخلاف حملات فنی، معمولاً توسط تعامل مستقیم با قربانی اجرا می‌شوند.

مطلب پیشنهادی: نکات امنیت سایبری و حفاظت از اطلاعات شخصی

روش‌های رایج مهندسی اجتماعی

• جعل هویت: مهاجم خود را به‌عنوان فرد قابل‌اعتماد معرفی می‌کند (مثلاً کارمند بانک یا مسئول IT).
• بازیگری و تحریک احساسات: استفاده از اضطراب، تهدید، یا حتی ترحم برای وادار کردن قربانی به همکاری.
• دسترسی فیزیکی: ورود به سازمان یا محل با بهانه‌های ساختگی برای دسترسی به اطلاعات یا تجهیزات.
• اطلاعات پیش‌زمینه: مهاجم با تحقیق قبلی درباره قربانی، رفتار و علایق او را تحلیل کرده و حمله‌اش را شخصی‌سازی می‌کند.

نمونه‌های واقعی و مشهور

• در سال ۲۰۱۵ یک حمله‌ی مهندسی اجتماعی باعث شد کارمندان یک شرکت فناوری آمریکایی اطلاعات ورود به سرورها را با یک ایمیل جعلی به مهاجم بدهند.
• بسیاری از حملات فیشینگ پیامکی یا ایمیلی با استفاده از مهندسی اجتماعی تقویت می‌شوند تا قربانی باور کند پیام از منبعی معتبر آمده است.

مهندسی اجتماعی در دنیای ارز دیجیتال

در حوزه رمزارزها، حملات مهندسی اجتماعی بسیار رایج هستند. مهاجم با تظاهر به پشتیبانی کیف‌پول یا صرافی، اطلاعات حساس کاربران مانند Seed Phrase یا کلید خصوصی را درخواست می‌کند. برخی حملات با وعده‌ی «دریافت ارز رایگان» یا «ایردراپ فوری» انجام می‌شوند که کاربران ساده‌لوح را قربانی می‌کنند.

مهندسی اجتماعی یا فیشینگ؟ تفاوت و ارتباط

فیشینگ معمولاً شامل پیام‌ها یا صفحات جعلی برای فریب قربانی است، اما مهندسی اجتماعی زمینه‌ساز فیشینگ محسوب می‌شود. بسیاری از حملات فیشینگ موفق، ابتدا با استفاده از تکنیک‌های مهندسی اجتماعی قربانی را آماده پذیرش خطر می‌کنند.

چگونه با مهندسی اجتماعی مقابله کنیم؟

1. آموزش و آگاهی‌بخشی: کارکنان باید آموزش ببینند چگونه فریب نخورند.
2. احراز هویت چندمرحله‌ای: محدود کردن دسترسی حتی در صورت افشای رمز عبور.
3. کنترل اطلاعات منتشرشده: اطلاعات شخصی را در شبکه‌های اجتماعی به‌راحتی منتشر نکنید.
4. فرهنگ امنیت در سازمان: کاربران باید تشویق شوند که هرگونه رفتار مشکوک را گزارش دهند.
5. آزمون‌های نفوذ انسانی: بسیاری از شرکت‌ها حملات تمرینی را اجرا می‌کنند تا آسیب‌پذیری‌های رفتاری را شناسایی کنند.

نتیجه‌گیری

مهندسی اجتماعی مانند سایه‌ای بی‌صدا و بی‌رنگ در کنار فناوری‌های پیچیده، امنیت دیجیتال را تهدید می‌کند. با ترکیب آموزش، فناوری و فرهنگ‌سازی می‌توان این تهدید را کنترل کرد. در دنیایی که رمز عبور کافی نیست، ذهن آگاه بهترین حفاظ خواهد بود.

انتهای مطلب از دایان پرو